Tips: Qor’aan Memorisatie voor Kids!

Jaren geleden schreef ik hier al eens een blogpost over en er wordt nog steeds regelmatig om gevraagd door zusters. Het oude artikel ben ik helaas kwijt dus dan doen we het gewoon opnieuw inshaaeAllaah!

Al heeft dit artikel wel even een kort voorwoord nodig.

Allereerst wil ik duidelijk maken dat zowel ik als mijn kinderen de Qoraan (nog) niet volledig hebben gememoriseerd en hoewel dit natuurlijk een mooi streven is en ook iets wat wij uiteindelijk graag zouden willen bereiken, ligt bij ons de focus vooral op het begrip en het praktiseren.

Ten tweede; de tips die ik hier zal delen zijn zowel uit eigen ervaring met mijn kinderen, maar ook van mijn Qor’aan lerares op de tahfeedh school (Qor’aan memorisatie school), adviezen van betrouwbare geleerden etc.

Als laatste; wanneer een bepaalde tip echt niet werkt voor jouw kind, wees dan absoluut niet teleurgesteld en probeer gewoonweg iets anders. Ieder kind leert op zijn/haar eigen manier en dat is volledig normaal. Bij mijn eigen kinderen zie ik zoveel verschil en ieder heeft dus ook een eigen aanpak nodig en dat is helemaal niet erg. Probeer nooit iets te pushen wat niet werkt, daarmee kan het zijn dat je een negatieve associatie creëert tov het leren/memoriseren van de Qoraan en dat is uiteraard het laatste wat je wilt.

Ok, door naar de tips!

1. Intentie & Du’aa

Zoals bij elke daad is onze intentie van essentieel belang. Vraag jezelf dus af; waarom wil ik dat mijn kind de Qor’aan leert? Wat is het doel? En deel deze intentie met jouw kind en voorkom dat het gedaan wordt vanuit riyaa (iets doen met de intentie om gezien te worden door anderen oftewel pronken/opscheppen). Als ouder ben je natuurlijk super trots als je kind de Qor’aan memoriseert en dit delen met anderen is iets wat snel gedaan wordt. Niet eens perse met de intentie om op te scheppen maar desalniettemin kan riyaa’ er heel makkelijk insluipen. Wees je hier dus van bewust en herinner jezelf en je kind aan het doel van het leren van de Qoraan, namelijk; Allaah’s tevredenheid verkrijgen, hiervoor beloning ontvangen, Zijn woorden leren begrijpen en in praktijk brengen, etc. En vergeet uiteraard niet om du’aa (smeekbede) te verrichten en Allaah te vragen om jullie succes te schenken en het voor jullie te vergemakkelijken.

2. Begrip en Praktiseren

Het is belangrijk om op te merken dat het doel niet slechts het memoriseren moet zijn en het zo snel mogelijk, zoveel mogelijk soewar (hoofdstukken) erin te knallen, maar vooral ook het begrijpen en toepassen van datgene wat ze hebben gememoriseerd in het dagelijkse leven¹. De Qor’aan leert ons zo ontzettend veel. Men zei; “Leer je kind de Qor’aan want daarna zal de Qor’aan je kind alles leren”². SubhanAllaah, een leiding waar je kind de rest van zijn/haar leven aan kan vasthouden en wat ook in het hiernamaals in zijn/haar voordeel zal zijn inshaaeAllaah. Een mooier geschenk kun je je kind niet wensen.

3. Wees een rolmodel

Als je kind vanaf jonge leeftijd jouw aandacht ziet geven aan het leren, reciteren en luisteren van de Qor’aan dan zal het hoogstwaarschijnlijk niet lang duren voordat ze je gaan nadoen en willen meedoen. Wacht dus niet altijd tot je kind een dutje doet en stuur ze niet altijd weg naar een andere kamer zodat je je kan concentreren, maar doe dit ook bewust waar jouw kind bij is. Laat ze op schoot zitten en pauzeer bij de verzen die misschien interessant zijn om te delen en leg het uit in kindertaal (voorbereiding op tafsier).

4. Luister naar dezelfde reciteur

Kies een Qaari’ (Qor’aan reciteur) met duidelijke uitspraak en correcte tajweed (recitatie vorm) en gebruik deze consistent. Zo raakt je kind gewend aan de juiste manier van reciteren en krijgen ze al tajweed mee voordat ze überhaupt de tajweed regels kennen. Dit zal het op latere leeftijd makkelijker maken als ze daadwerkelijk tajweed gaan bestuderen. Reciteurs die ik persoonlijk aanraad zijn: Khalid Al-Husari, Mohammed Al-Minshawi en Khaliefa At-Tunajji

5. Leer ze het Arabisch schrift

Toen mijn dochters begonnen met memorisatie waren ze een jaar of drie, maar dit was puur via audio. Toen ze echter Arabisch leerden lezen toen ze zes jaar waren, merkte ik dat hun recitatie er velen malen op vooruit ging omdat ze de woorden echt konden lezen, dit hielp enorm bij hun uitspraak en memorisatie. Ik raad je dus aan hiermee te beginnen zodra je het gevoel hebt dat je kind hier klaar voor is. Nogmaals, ga niks pushen en stel het uit als je kind er nog niet klaar voor is. Mijn zoontje van 6,5 is pas begonnen met memoriseren en Arabisch leren lezen. Hij was er een lange tijd gewoonweg niet klaar voor. Hij heeft veel moeite met de uitspraak van bepaalde Arabische letter en het gaat daardoor een stuk langzamer dan wat ik gewend was met mijn dochters, maar dit is helemaal niet erg. En hij doet op het zijn eigen manier en op zijn eigen tempo, no need to rush.

De methode waarmee mijn dochters Arabisch hebben leren lezen is Al Qaaidah An Nooraniya. Dit is een methode die in veel Arabische landen wordt gebruikt om kinderen Qor’aan te leren lezen. De boekjes zijn oa verkrijgbaar bij shokran.nl en voor kinderen raad ik het grote formaat aan. Samen met de online lessen die gratis op YouTube te bekijken zijn of via deze app kun je gelijk aan de slag, zelfs als jij zelf het Arabisch nog niet machtig bent!

Een andere manier om Arabisch te leren is via https://www.vanaliftotarabisch.nl/. Deze zuster heeft prachtige (betaalbare!) cursussen beschikbaar voor vrouwen en kinderen speciaal voor Nederlandstaligen. Neem absoluut even kijkje op haar site. (#nonspon)

6. Gebruik altijd dezelfde mushaf/Qor’aan boekje

Een tip die ik kreeg van mijn Qor’aan lerares (moge Allaah haar genadig zijn) was het gebruiken van dezelfde mushaf (Arabische Qor’aan) of voor jonge kinderen hetzelfde Qor’aan boekje. De reden hiervoor is dat wanneer je memoriseert, je onbewust de pagina opslaat in je hoofd als een plaatje. Op een gegeven moment wist ik precies waar de ayah zich op de pagina bevond en dit hielp vervolgens weer bij het memoriseren.

7. Kies het juiste tijdstip en wees consistent

Het tijdstip waarop je Qor’aan wilt oefenen kan verschillen per kind. De ene is alert en actief in de ochtend terwijl de andere juist wat tijd nodig heeft om goed wakker te worden en leert beter wat later op de dag. Speel als ouder hierop in en pas je aan, dit bespaart heel wat frustratie bij zowel je kind als jijzelf. Reserveer elke dag tijd voor het reciteren en memoriseren en probeer hier consistent in te zijn, maak het een dagelijks onderdeel van jullie dag. Let wel op dat je deze momenten niet te lang maakt, vooral niet bij jonge kinderen aangezien hun concentratieboog nog kort is. Begin met 10 minuutjes en als ze ouder worden kan dit opgerekt worden naar 30 minuten tot een uur of verdeeld worden over de dag.

8. Herhalen, herhalen, herhalen

De Profeet (صلى الله عليه و سلم) zei: “Reciteer deze Qor’aan regelmatig. Want waarlijk, hij ontsnapt sneller uit de harten van mannen dan vastgebonden kamelen.” ³

Wanneer je kind met een nieuwe soerah begint, herhaal dan iedere ayah (vers) telkens een aantal keer. Bij de meeste Qor’aan apps kun je dit ook instellen. Ik deed voor de kinderen meestal 5 keer, maar mijn Qor’aan lerares zei altijd; op zijn minst 15 keer! Dit lijkt veel maar zo wordt het echt opgeslagen voordat je naar de volgende ayah gaat. Nadat ze het eerste vers zoveel keer hebben herhaalt, pak je de vorige ayah erbij en herhalen ze beiden een aantal keer enzovoort. Hoeveel keer je een ayah herhaalt kun je in principe zelf bepalen en hangt ook af van hoe snel je kind de ayah goed kan uitspreken en onthouden. Dus bijvoorbeeld:

Soerah An Naas:

• 10 x vers 1
• 10 x vers 2
• 10 x verzen 1+2
• 10 x vers 3
• 10 x verzen 1+2+3
• 10 x vers 4
• 10 x verzen 1+2+3+4
• 10 x vers 5
• 10 x vers 1+2+3+4+5
• 10 × vers 6
• 10 x hele soerah

9. Revisie

Dit is hier nog wel even een dingetje om eerlijk te zijn; revisie oftewel muraadja’a. Naarmate je kinderen steeds meer voortgang boeken met hun memorisatie is het belangrijk om eerder geleerde soewar (hoofdstukken) te reviseren om te voorkomen dat ze dit vergeten. Dit kun je op verschillende manieren doen;

• in het weekend datgene herhalen wat ze voorheen hebben geleerd (als het te veel is, bijvoorbeeld een paar djoez’ (delen) dan kun je dit opsplitsen. Dus het ene weekend djoez’ ‘amma, het weekend daarna djoez’ tabaarak etc.) Of tijdens een vakantie de focus leggen op muraadja’a en het leren van nieuwe soewar even pauzeren.
• voor het slapen gaan enkele eerder geleerde soewar laten reciteren.
• indien ze oud genoeg zijn kunnen ze op hun nachtkastje een Qor’aan leggen en deze soewar doorlezen voor het slapen gaan. Mijn dochters slapen op dezelfde kamer en overhoren elkaar op die manier.
• luisteren naar de recitatie van de gememoriseerde soewar. Wij hebben zelf deze Qor’aan lamp die we makkelijk mee kunnen nemen naar de ruimte waar we bezig zijn.

10. Qor’aan afspelen in huis

Door de Qor’aan af te spelen in huis terwijl je kinderen bijvoorbeeld aan het spelen zijn raken ze onbewust gewend aan de klanken van de Arabische taal. Je kunt de soerah die ze op dat moment aan het memoriseren zijn op repeat zetten zodat ze zonder echt ervoor te zitten toch ermee bezig zijn.

11. Opschrijven

Omdat ik mijn dochters hun Arabische schrijfvaardigheid wilde verbeteren begon ik jaren geleden met het maken van Qor’aan Schrijfwerkbladen, degenen die Binti & Bunay al vanaf het begin volgen kunnen zich dit vast nog wel herinneren. Deze werkbladen ondersteunden tegelijkertijd ook hun memorisatie. Ik merk persoonlijk ook dat ik dingen beter onthoudt als ik het opschrijf. De Qor’aan Schrijfwerkbladen zijn inmiddels gebundeld tot een compleet Djoez’ ‘Amma Werkboek en kunnen jullie hier bekijken/bestellen!

12. Koptelefoons

Met meerdere kids in huis die de boel op stelten zetten is het natuurlijk erg lastig om te focussen en voor ons waren koptelefoons daarom een uitkomst. Ik had destijds mijn dochters zelf hun koptelefoons laten uitkiezen bij de Action (knalroze natuurlijk lol!) en dit zorgde er voor dat ze zich konden focussen tijdens het luisteren naar de recitatie en minder snel afgeleid waren door alles om hun heen.

13. Qor’aan pen

Toen wij pas in Saudi woonden kreeg ik van een lieve oudere Saudische dame op de Tahfeedh school een Qoraan Set kado inclusief een digitale Qor’aan pen. In eerste instantie wist ik niet zo goed of dit iets voor mij zou zijn maar het bleek uitermate geschikt voor mijn kinderen omdat ze hiermee zelfstandig elke ayah, één voor één konden beluisteren en herhalen indien nodig. Ze vonden het gewoonweg een super coole gadget waarbij ze zelf meer controle hadden. Win-win dus, want zo hoefde ik er niet meer constant bij te zitten en konden ze zelfstandig aan de slag. De Qor’aan set die wij hadden kun je hier krijgen. Voor mijn zoontje heb ik deze set van Learning Roots aangeschaft. Hetzelfde idee alleen net iets moderner en kindvriendelijker. Ik ben er erg tevreden over en mijn zoontje vind het echt leuk om te gebruiken.

14. Draai de rollen om!

Laat je kind jou eens overhoren! De meeste kinderen vinden het geweldig om even de leraar/lerares te zijn. Als familieleden of vriendjes/vriendinnetjes ook bezig zijn met het leren van de Qor’aan dan is het ook een leuk idee om ze af en toe samen te laten komen om te oefenen, dit is een mooie gezamelijke bezigheid voor kinderen die tegelijkertijd motiveert en hun vriendschap zal zegenen inshaaeAllaah.

15. Motiveer en beloon

Motiveer je kinderen door te vertellen over de beloning van het leren van de Qor’aan. Hoe ze voor elke letter hasanaat verdienen en hoe hun rang zal stijgen in het Paradijs. Dat de beste onder ons, degenen zijn die de Qor’aan leren en vervolgens aan anderen leren. Maak gebruik van onze Djoez’ Trackers zodat de voortgang zichtbaar is en spreek een beloning af wanneer ze een x aantal soewar hebben gememoriseerd. Wees altijd positief naar je kinderen toe mbt het leren van de Qor’aan, vooral als ze even strugglen. Blijf aanmoedigen op een zachte, vriendelijke manier, biedt je hulp aan en vertel dat je trots bent op hun doorzettingsvermogen. Onderstaande Qor’aan diploma’s kunnen ook gebruikt worden als beloning en kun je gratis via de shop verkrijgen.

16. Qor’aan lessen buitenshuis/online

Indien je zelf het Arabisch niet machtig bent of je bent zelf pas begonnen met memoriseren dan kun je je kind uiteraard ook naar Qor’aan lessen sturen in de lokale moskee of online lessen laten volgen. Tegenwoordig worden deze steeds meer online lessen aangeboden en dit biedt een mooie uitkomst indien je geen goede lessen in buurt kan vinden. Bovenstaande tips kun je dan trouwens nog steeds prima toepassen.

Dit waren de tips die ik graag met je wilde delen. Natuurlijk zijn er nog veel meer en ik zou het heel leuk vinden als je jouw eigen tips in de reacties zou willen delen! Hieronder volgen nog enkele links naar uitspraken van geleerden/studenten rondom het memoriseren van de Qor’aan. Moge Allaah het van profijt voor jullie laten zijn!

• Zo memoriseer je de Qor’aan
• De makkelijkste manieren om de Qor’aan te memoriseren
• Het belang van Arabisch

1] https://www.youtube.com/watch?v=GdgDjtH_278&list=WL&index=3 (Reciting, Learning and Reflecting are Only a Means | Shaykh Saleh al-Fawzan)

2] Whatsapp status van Mohamed Bendaoud op 10 Dhul Qi’dah 1440/12 juli 2019

3] an-nasieha.nl/herhalen

COMMENTS