Laatst vertelde ik via Instagram stories kort iets over de “growth mindset” en hoe ik hieraan werk samen met mijn kinderen. In deze post zal ik hier iets dieper op ingaan.
Mijn zoontje van 7 jaar maakte vaak opmerkingen zoals: “Ik zal dit NOOIT leren!”, “Ik kan het niet!”, “Ik maakt ALTIJD fouten!” en “Het is TE moeilijk, ik stop ermee!”. Zoals je je waarschijnlijk wel kunt voorstellen belemmerde dit niet alleen zijn voortgang maar schaadde het ook zijn zelfvertrouwen en zelfbeeld. Hij wilde op een gegeven moment niet eens meer echt aan iets nieuws beginnen omdat hij snel gefrusteerd raakte en dan meteen opgaf terwijl hij van nature enorm leergierig is. Nu ben ik persoonlijk van mening dat je kinderen de ruimte moet geven om op hun eigen tempo dingen te leren en dat je vertrouwen moet hebben in hun natuurlijke leerproces. Wat ik wel zie als een belangrijke rol voor moeders of onderwijzers is het ondersteunen, begeleiden en aanleren van een juiste mentaliteit met betrekking tot leren. De instelling van mijn zoontje beperkte hem en maakte onaangenaam; iets waar hij onzeker van werd en daar wilde ik natuurlijk iets aan doen. Ik had al wat voorkennis over het growth mindset concept maar ik besloot hierdoor om mij er verder in te verdiepen zodat ik hem beter zou kunnen helpen hiebij, bi idniLlaah.
Dr. Carol Dweck is een professor aan de universiteit van Stanford. Zij is psychologe en heeft jarenlang onderzoek gedaan naar motivatie, het bevorderen van succes en de invloed van “mindset” hierop. Zij toonde onder andere aan dat het hebben van een growth mindset heel belangrijk is voor kinderen (en ook volwassenen!). Het gaat over het hebben van vertrouwen in je eigen kunnen en weten dat je door oefening kunt groeien. Een growth mindset draagt bij aan de motivatie van kinderen, hun leerprestaties, hun doorzettingsvermogen en creativiteit. Kinderen met een “growth mindset” hebben de instelling dat ze alles kunnen leren, als je maar oefent en doorzet. Ze weten dat je ergens beter in kan worden zolang je maar je best doet, niet bang bent om fouten te maken en hier juist van leert. Het tegenovergestelde van een growth mindset is een fixed mindset. Kinderen met een “fixed mindset” geloven dat hun intelligentie en talenten vast staan. Ze zijn hiermee geboren en zijn slim óf dom en kunnen hier niks aan veranderen. Iets nieuws proberen doen ze liever niet omdat ze hierdoor dom kunnen lijken als het niet meteen lukt. Deze kinderen geven snel op en gaan uitdagingen uit de weg.
Als ouder (of leerkracht) kun je invloed uitoefenen op de mindset van je kinderen en een growth mindset stimuleren. Dit kun je eigenlijk al heel simpel doen door bepaalde termen te herformuleren zoals hierboven staat vermeld. Geef praktische voorbeelden uit eigen ervaring die laten zien dat iets nieuws leren tijd en moeite kost, bijvoorbeeld leren fietsen of zwemmen, en pas dit toe op datgene waar je kind op dat moment moeite mee heeft. Zeg bijvoorbeeld:
“Weet je nog toen je wilde leren fietsen? Toen je de allereerste keer op de fiets ging, kon je toen al meteen goed fietsen? Of viel je soms en had je oefening nodig? Als je toen had opgegeven, had je dan nu kunnen fietsen denk je?
Op deze manier leert je kind te reflecteren en zal hij/zij beseffen dat nieuwe dingen leren een proces is. Dat fouten maken erbij hoort en je geduld moet hebben. Je verlegt de focus tevens naar het leerproces ipv wat je kind op dat moment wel of niet kan. Dit zal je kind helpen begrijpen dat hij/zij misschien op dat moment nog niet ergens goed in is, maar dat dit niet betekent dat ze hier nooit goed in zullen worden. “NOG” is hier het sleutelwoord, het herformuleren van hun fixed mindset uitspraken door het toevoegen van een simpel woordje:
“Ik kan dit NOG niet, maar ik geef niet op.”
“Ik ben hier NOG niet goed in, ik heb meer oefening nodig.”
“Ik snap hier NOG niets van, maar ik kan iemand vragen die het mij kan uitleggen.”
Als we het growth mindset concept bekijken vanuit een Islamitisch perspectief dan zie je dat dit prima toegepast kan worden binnen onze perfecte religie.
- Optimisme, hoop en geduld zijn allemaal zaken die in de Islaam worden aangemoedigd.
- Goede gedachten hebben over Allaah (dat Hij jou heeft geschapen met de gave om te leren).
- Vertrouwen hebben in Allaah.
- Het doen van Sebaab (benodigde handelingen) wanneer je iets wilt bereiken.
- Verschillende verzen en verwijzingen in de Edele Koran waarin onze Heer het proces van leren en moeite doen om iets te bereiken, prijst. Bijvoorbeeld de volgende verzen in Soerah An Naml (Nederlandse interpretatie – De Edele Koran)
- Vers 39:“En dat de mens slechts datgene krijgt waarnaar hij gestreefd heeft.“
- Vers 40: “En dat hij (het resultaat van) zijn streven zal zien.“
Dus vergeet vooral niet om onze prachtige religie te betrekken bij het aanleren van een growth mindset. Leer ze de basmallah te zeggen en du’aa (smeekbede) te doen voordat ze ergens aan beginnen. Vertel ze dat Allaah ervan houdt als je ergens moeite voor doet en geduld hebt en dat ze hiervoor beloond zullen worden. De volgende hadieth waarin de Profeet صلى الله عليه و سلم het volgende zei is een prachtig voorbeeld hiervan:
“Als jullie werkelijk op Allah zouden vertrouwen, dan zou Hij jullie voorzien zoals Hij de vogels voorziet: zij vliegen ’s ochtends hongerig uit en komen ’s avonds verzadigd terug. “
[As-Silsilah As-Sahiehah, 310 | Al-Albaanie]
Hieruit wordt duidelijk dat we in de eerste plaats op Allaah moeten vertrouwen wanneer wij iets graag willen, want wij zijn allen volledig afhankelijk van Hem en alleen Hij kan het mogelijk maken. Maar dit wil niet zeggen dat we stil moeten zitten. Net zoals de vogels die elke dag moeite doen en niet opgeven totdat hun maagjes gevuld zijn, moeten wij ook bereid zijn om te blijven leren om zo onze doelen te bereiken.
Hoe sta jij hierin? Herken jij bij jezelf of je kinderen een specifieke mindset?